بررسی رابطۀ بین موقعیت محله و احساس امنیت اجتماعی زنان (مقایسۀ تطبیقی دو محلۀ ونک و سرآسیاب)

با ورود به هزارۀ جدید، جهان شاهد رشد جمعیت و شهرنشینی، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه بوده ‏است. این روند موجب توسعۀ شهرنشینی، گسترش کلان‏شهرها و پیچیده‏تر شدن روابط اجتماعی شده ‏است. ظهور چنین شهرهایی همراه با بروز مسائل مختلف شهری، از قبیل: گسترش حاشیه‌نشینی، افزایش جرایم اجتماعی و در‌مجموع کاهش امنیت اجتماعی بوده است. در این میان، زنان دغدغه‏های خاص خود را دارند. این مطالعه در‌صدد بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی زنان ساکن در محلات ونک و سرآسیاب است. مدل نظری تحقیق (با الهام از دیدگاه‏ نظریه‏پردازانی همچون گیدنز، پارسونز، اسکوگان و پین) از مجموعه‏ای از متغیرهای اثرگذار بر احساس امنیت در محله تشکیل شده ‏است. این متغیرها شامل متغیر موقعیت محله به‌منزلۀ متغیر مستقل و نظم و اعتماد به‌منزلۀ متغیر پیوند‌دهندۀ موقعیت محله و احساس امنیت‌اند. به منظور بررسی تجربی مدل تحقیق، از روش پیمایش و تکنیک پرسش‌نامه به‌عنوان ابزار جمع‏آوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت نمونۀ این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‏ای انتخاب شد که متشکل از 270 نفر از زنان ساکن در محلۀ ونک و سرآسیاب است. نتیجه بیانگر تفاوت احساس امنیت زنان براساس موقعیت محله است. نتایج ضریب رگرسیونی چند‌متغیره نشان داد در هر دو محله، موقعیت محله در ابعاد کالبدی‌ـ فیزیکی و غیرکالبدی‌ـ اجتماعی و اعتماد بین‏شخصی بر احساس امنیت ساکنان تأثیرگذار است و آنچه سبب تمایز احساس امنیت در این دو محله می‏شود، اثر نظم فیزیکی (بتا 51درصد)، اعتماد تعمیم‌یافته (بتا 15درصد) و اعتماد بنیادی (بتا 10درصد) در محلۀ ونک و نظم اجتماعی (بتا 27درصد) در محلۀ سرآسیاب است.